چند وقت پیش «جیمز نایت» (James Knight) به دنبال پیدا کردن شغلی در یکی از شرکتای بزرگ تکنولوژیک سیلیکون ولی بود. لیستی واسه خود جفت و جور کرد که نام اپل هم در اون قرار داشت اما اولین شرکتی که اسمش خط خورد، همون اپل بود.
آقای نایت میگه: «فرهنگ و محیط کاری اپل بیشتر از اندازه خشن، سخت گیرانه و منفیه. در اپل شما باید هفته ای ۶۰ الی ۸۰ ساعت کار کنین و در آخر هم یه مدیر پیدا می شه که واسه نتیجه کار، سرتون داد بکشه. اینجور فضایی به نظر من بیشتر از اندازه سمیه.»
جیمز نایت، مهندسی که از گوگل خارج شده و اصلا حاضر نیس واسه اپل کار کنه.
جیمز نایت ۲۷ سال سن داره و یه برنامه نویس قهار و تا حدی هم مشهوره که شغل خود در گوگل رو رها کرد تا به شکل فری لنس کار کنه. ایشون حالا در شرکت کوچیکی که راه انداخته، رابطه ای کم با اپل داره. خودش در همین رابطه میگه: «ما واسه آیفون اپلیکیشن می نویسیم و باید با اونا همکاری کمی داشته باشیم تا اپای خود رو در اپ استور بذاریم. به جز همین مورد، دلم نمی خواد هیچ کار دیگری با اونا داشته باشم.»
بیراه نیس اگه بگیم که حالا، اپل با مشکلات بسیاری رو به رو شده. فقط به ارزش سهام اش نگاه کنین؛ قبل از سال نو ارزش هر سهم از این شرکت ۱۳۳ دلار بود ولی حالا به ۹۳ دلار رسیده. در فوریه سال ۲۰۱۵، ارزش اپل برابر با ۷۷۴ میلیارد دلار برآورد شد ولی حالا به ۵۲۲ میلیارد دلار کم شده و عنوان با ارزش ترین شرکت جهان رو هم به آلفابت باخته س.
براساس اعلام نظر موسسه های کاریابی در سیلیکون ولی، اپل دیگه از نظر مهندسان این بخش، جای مناسبی واسه کار کردن نیس. این البته روندی بوده که در سالای گذشته بوجود اومده اما حالا به حادترین نقطه اش رسیده.
قبل از این استعدادهای سیلیکون ولی با ترس و البته احترام در مورد شرکت ساکن کوپرتینو در مجامع عمومی صحبت می کردن تا نکنه روزی شانس خود رو واسه حضور در این شرکت خراب کنن اما حالا اپل رو به عنوان شرکتی نظاره می کنن که فرهنگی کنترل گر و البته مرموز داره. اپل حالا دیگه توجه استعدادهای جوون رو جذب نمی کنه؛ این افراد حالا بهتر می دونن زندگی شغلی خود رو در آلفابت، فیسبوک یا حتی Uber سپری کنن.
حتما به خاطر دارین که ایلان ماسک هم یه مدت پیش اپل رو به «گورستان تسلا» تشبیه کرده و به یه نشریه آلمانی گفته بود: «افراد اگه نتونن جایی در تسلا واسه خود پیدا کنن، می رن و واسه اپل کار می کنن.»
بزرگترین مشکلی که کارمندان در مورد کار در اپل ازش صحبت می کنن، فرهنگ پنهانکارانه اون هستش؛ فرهنگی که در اون استرس خیلی بالایی به کارمندان منتقل می شه. حال همین فضا رو کنار محیط کار در گوگل بذارین؛ جایی که مدیریت صبور و با مهربونی تر با کارمندان برخورد داره و هر روز افراد می تونن بخشی از زمان خود رو به انجام بازیای جور واجور بپردازند.
در مقر اصلی اپل حتی غذا هم مجانی به کارمندان تعلق نمی گیره، موردی که حتی در سال ۲۰۱۲ هم در سیلیکون ولی غیر عادی به نظر می رسید و حالا در سال ۲۰۱۶ واسه مهندسان و برنامه نویسانی که تازه به اپل میان، بیشتر از هر چیز دیگری مایه تعجبه. این در حالیه که مقر جدید اپل که تا آخر سال جاری اومده می شه، در بین اهالی دره سیلیکون به «ستاره مرگ» مشهور شده.
«تروی سالتن» (Troy Sultan)، موسس «IDK Labs»، یکی از استارتاپای پیدا کردن شغل در سیلیکون ولی میگه: «یکی از بزرگترین مشکلات آدمایی که در اپل کار می کنن اینه که نمی تونن به همکاران یا افراد خارج از شرکت بگن که مشغول پیشرفت چی بوده و چه می کنن. همین موضوع جایگاه اجتماعی اونا رو تا حدی زیر سوال می بره. اگه شما در حال کمک کردن به پیشرفت آیفون بعدی باشین، شک نداشته باشین دوست دارین این موضوع رو در پروفایل لینکداین خود به اطلاع آشنایان تون برسونین اما اصلا اینجور اجازه ای ندارین. به اینجور دلایلیه که اپل نمی تونه استعدادهای سطح بالا رو در شرکت خود نگه داره. نمی دونم چیجوری، اما اونا تا حد زیادی شما رو زندانی می کنن.»
آقای سالتن باور داره که واسه نیروهای تازه کار، همین فرهنگ تا حد زیادی سخت و البته گیج کننده به نظر می رسه.
«متیو وود» (Matthew Wood) یکی از طراحان فعال در سیلیکون ولی در همین رابطه اینجور نظری میده: «فرهنگ کاری در اپل کمی عجیب و ناشناس. مخفی کاری در خود مقر اصلی شرکت موج می زنه. کنترل بر کارمندان بیشتر از اندازه س. به خاطر همین وقتی که فردی به دنبال کار جدید می شه، اصلا اپل رو جز گزینه های اولیش قرار نمی ده.»
اپل حالا در حال کار روی خودروی بدون راننده خود و هم اینکه پیشبرد تکنولوژی هوش مصنوعیه و از طرف دیگه شاید اجناس دیگری رو هم در دست تولید داره اما ضعف اش در مورد پیشرفت یه محصول عالی، باعث نبود علاقه پیشرفت دهندگان جهت کار کردن واسه این شرکت شده.
«مایکل سولومن» (Michael Solomon) موسس سازمان کاریابی x10 میگه: «آخرین محصول این شرکت، اپل واچ، اونطور که باید و شاید مورد استقبال قرار نگرفت. حالا همه آیفون دارن و اپل وارد بازی تکرار آیفون شده؛ محصولی که یا صفحه نمایش اش بهتر می شه یا مگاپیکسلای دوربین اش بالاتر میره.»
سولومن باور داره که مهندسان و پیشرفت دهندگان بیشتر به دنبال حل مشکلات بزرگ و البته انجام کارای بزرگ هستن تا خود رو در مرکز توجهات بذارن. ایشون ادامه میده: «اپل فرهنگ مناسبی واسه مهندسان نداره. کار تیم کوک در مورد مدیریت این شرکت عالی بوده ولی همه دوست داشتن به وسیله استیو جابز به رقابت کشیده شن.»
البته باید به نکاتی هم اشاره کرد، اپل حقوقای بسیار مناسبی به مهندسان پرداخت می کنه. سهام این شرکت به شکل عمومی عرضه شده و یکی از بزرگ ترین شرکتای دنیاس و در نتیجه، امنیت شغلی در اون حتما بالاتر از کار کردن در کمپانیای خصوصی مثل Uber یا Airbnb میشه؛ شرکتایی که حقوق کارمندان خود رو به شکل پول نقد یا سهام به اونا پرداخت می کنن.
یکی از مشکلات اساسی اپل حالا استخدام کردن بهترین مهندسان نرم افزاریست هر چند که ۲۱۶ میلیارد دلاری که این شرکت در بانک داره، می تونه کمکای زیادی در همین رابطه به اپل بکنه.
آیفون بخش بسیار بزرگی از درآمدهای اپل رو تشکیل میده اما حالا به نقطه ای رسیدیم که هرکی این موبایل رو خواسته، یه نمونه از اونو خریده و قرار هم نیس هر سال اون روآپدیت کنه. از طرف دیگه اپل می خواد یه خودروی هوشمند پیشرفت دهد ولی همین هفته گذشته بود که خبر رسید مسئول این پروژه شرکت مورد بحث رو ترک کرده.
نیاز اپل، حالا در پیشرفت یه آیفون بهتر خلاصه نمی شه. این شرکت باید محصولی تازه پیشرفت دهد تا در آخر هم اتکای خودش به آیفون رو کاهش داده و هم توجه استعدادهای استثنایی جدید رو جلب کنه.
«جیمز نایت» میگه خودش و خیلی از دوستان و همکاران اش، سبک زندگی رو به دریافت حقوق بالا بهتر می دونن: «من شخصی هستم که دوست دارم ساعت ۱۱ صبح سر کار بروم. شاید یه روز بخوام از خونه کار کنم. اپل جایی نیس که شما بتونین اینجور کاری انجام بدین. این شرکت می تونه از فرهنگ سخت کاری خود دور شه ولی این مسئله لازمه صرف زمان بسیار زیادیه، در حالی که ارزش سهام این شرکت حالا ساعت به ساعت کم میشه.»
