۴ بانوی موفق سال ۲۰۱۵ در دنیای علم + عکس

اینجا می خوایم بانوانی رو که این برگ مهم از تاریخ علم رو ورق زدن، معرفی کنیم.

استفانی تلکس (Stefanie Tellex)

یکی از تاثیرگذارترین داستانای سالی که گذشت، داستان رباتی به نام باکستر (Baxter) بود.

باکستر نخبه نه فقط یاد نمی گیرین که اشیای نامعلوم رو از زمین بلند کنه، بلکه حتی تونست از راه تعدادی دوربین و گیرنده های فروسرخ در محیطای ناآشنا مسیریابی کنه و موقعیت رو از زوایای جور واجور سبک سنگین کنه.

این کارکرد به ظاهر ساده در اصل فرآیندیه که انجام یه سری از کارا رو می خواد و بعضی وقتا هم به چند ساعت وقت نیاز داره.

جالبه به محض این که باکستر کاری رو یاد میگیره، می تونه اونو به رباتای دیگری که اونا هم باید به همون نوع از گیرنده ها مجهز باشن، یاد بده. این کار فقط با انتقال اطلاعات از راه پیامای رمزی، بین رباتا رد و بدل می شه.

باکستر رباتیه که استفانی تلکس، استادیار گروه علوم رایانه ای دانشگاه براون اونو طراحی کرده.

تلکس هدفش رو از این کار ساخت رباتی عنوان کرده که بتونه از راه زبون عادی با آدما رابطه برقرار کنه.

ایشون اضافه کرد: «بازم که این ماشینا هر روز بیشتر از قبل قوی و خودمختار می شن، لازمه روشی هم ایجاد شه که به آدما امکان بده خواسته هاشون رو به رباتا بگن. من در حال خلق روشی هستم که رباتا رو قادر به یادگیری، درک و تاثیرگذاری بر اشیای محیطی می کنه و این لازمه همکاری بهتر اونا با آدماس.»

ملیسا لیتل (Melissa Little)

ملیسا لیتل، سرپرست آزمایشگاه تحقیقاتی کلیه شهر ملبورن کانادا، همون کسیه که تیم تحقیقاتی زیرنظرش امسال تونست از سلولای بنیادی واسه رشد کلیه های کوچیک استفاده کنه.

کلیه های جدید برخلاف شکلای جور واجور قبلی از شکلای جور واجور سلولایی که در کلیه آدم پیدا میشه، تشکیل شدن و دو کارکرد اساسی دارن: تعادل مایعات و فیلتر کردن خون.

روند ساخت این کلیه ها انگار مشابه همون اتفاقیه که در مرحله جنینی آدم اتفاق می افته.

با این که کلیه های جدید رو هنوز نمیشه به بدن آدم پیوند زد، اما میشه از اونا واسه الگوسازی مریضیای کلیوی و درمان سلولی استفاده کرد. محققان باور دارن این کلیه ها جزو حیاتی ساخت اندامای بدن آدم در آزمایشگاه هستن.

دکتر لیتل میگه: «این کلیه های کوچیک بسیار پیچیده و در عین حال خیلی بیشتر از کلیه های مصنوعی که تا الان ساخته شدن، مثل کلیه واقعی هستن. اونا نه فقط امکان آزمایش داروها رو جفت و جور می کنن بلکه حتی درهای تازه ای رو هم به روی درمان سلولی می گشایند. شاید روزی هم بتونن مژده درمانای جدید رو به بیماران کلیوی بدن.»

جنیفر (Jennifer Doudna)

یکی از خبرهایی که امسال تا مدتا در بالاترین جایگاه اخبار جهان قرار داشت، فناوری ویرایش ژنتیکی موسوم به کریسپر (Crisper) بود که از اون در خبرها با نام «تغییردهنده بازی» هم یاد شد.

جنیفر دودنا ـ یا اون طور که روزنامه نیویورک تایمز از ایشون یاد کرد، پیشگام این فناوری ـ ایده ای رو مطرح کرده که انتظار میره بتونه مانع کارکرد (HIV) در سلولای بدن آدم شه.

دودنا و همکارانش توقع دارن از این روش نه فقط بتونن جلوی جهش ژنتیکی که باعث کوری می شه رو بگیرن، بلکه حتی بتونن مانع افزایش و ازدیاد سلولای سرطانی شن.

کریسپر واقعا یه جور وسیله ویرایش ژنتیکیه که در مقایسه با فناوریایی که تا امروز مطرح بودن، هم خیلی دقیق تر و هم خیلی موثر و انعطاف پذیرتره.

این وسیله به محققان کمک می کنه قطعاتی از توالی دی.ان.ای یا همون اسید نوکلئیک شامل دستورهای ژنتیکی رو از ژنوم بریده یا به اون بچسبونن. این بانوی دانشمند به دلیل ایده خلاقانه اش یه جایزه سه میلیون دلاری هم کسب کرده.

ماریا پریرا (Maria Pereira)

در نوزادان یه مشکل مادرزادی قلبی فوق العاده شایع هست و این مشکل به حدی جدیه که مثلا در کشوری مانند بریتانیا از هر هزار مورد تولد، یه مورد از اونو گزارش کردن.

دلیل بروز این مشکل مادرزادی اینه که قلب کودکان خیلی کوچکه پس دریچه قلبشون خیلی آسیب پذیره.

از این رو، سخت میشه جلوی آسیبای احتمالی رو که این موضوع و جراحی بعد اون بوجود میاره، گرفت.

دکتر ماریا پریرا سرپرست آزمایشگاه خصوصی گکوبیومدیکال (Gecko Biomedical) یه ماده چسبنده رو اختراع کرده که می تونه جانشین بخیه جراحی قلب شه.

این چسب نه فقط از وسایلی که در جراحیای قبلی قلب استفاده می شد، بی خطرتره، بلکه حتی می تونه در شرایط نامتعارف هم دووم بیاره.

این چسب، نرمه، مانند بافتای بدن توانایی برگشت داره و در عین حال قابل تجزیه هم هست. محققان امید دارن این ماده بتونه مشکل جراحیای قلب رو مخصوصا در نوزادان و کودکان حل کنه.