سیم و کابل دو عضو جدایی ناپذیر صنعت امروز جهان هستند. وظیفه اصلی انتقال جریان برق و همچنین اطلاعات توسط همین سیم و کابلهای کوچک و بزرگ در کسری از ثانیه انجام میگیرد. سیم در حقیقت یک از مفتول فلزی یا رشتههای بهم بافته شده از جنس مس یا آلومینیوم و یک عایق تشکیل شده است. کابل هم از درهم تنیدن سیمهای روکش شده ایجاد میشود.
پیش از انتخاب سیم و کابل برق انواع آن را بشناسید :
آیا شما میخواهید بیگدار به آب بزنید و بدون هیچ اطلاعاتی ساختمان خود را به امان خدا بسپارید یا این که به دنبال بهترین متریال در ساختمان خود هستید؟ هر فرد عاقل و با تجربهای میداند که نباید با سیستمهای ساختمانی شوخی کند، در غیر این صورت خطرات جبرانناپذیری گریبانگیر او خواهد شد؛ به خصوص که یک خطای کوچک در سیستمهای برق ساختمانی میتواند جان انسانها را به خطر بیندازد.
کابل فشار قوی :
کابلهای فشار قوی یا high-Voltage Cable را معمولا با نام کابل ولتاژ یا HV نیز میشناسند. حتما از نام این کابلها متوجه شدهاید که برای انتقال انرژی الکتریکی با ولتاژ بالا از آنها استفاده میکنند. البته که این کابلها با توجه به ساختار آنها کاربردهای متفاوتی دارند. نکته قابل توجه در مورد این کابلها در عبور جریان الکتریکی با بیش از 30 کیلووات است که مقدار زیاد و عجیبی به نظر میرسد. نمونهای از کابل فشار قوی را در تصویر زیر میبینید:
جالب است بدانید که این کابلها خود به دو دسته روغنی و گازی تقسیم میشوند.
در نهایت باید بدانید که از این کابلها در اتصالهای فیبر نوری، دکلهای هدایتکننده بین شهری، انتقال برق با ولتاژ بالا، کارخانهها، مولدها و غیره استفاده میکنند.
کابل فشار متوسط :
این دسته از کابلها را با نام اختصاری Medium Voltage Power Cable میشناسند که حد واسط میان دو کابل فشار قوی و فشار ضعیف است. این کابلها توانایی انتقال انرژی در حدود 6 تا 30 کیلو وات را پشتیبانی میکنند.
کابلهای فشار متوسط در توزیع برق از نوع تک فاز و سه از کاربرد دارند. از این رو معمولا در پستهای خطوط هوایی از آنها استفاده میشود.
در خرید کابل برق فشار متوسط متوجه محافظ آنها خواهید شد. همین محافظ از کابلها در برابر ضربه، تنشهای فیزیکی و جوندگان یا هر چیزی که سبب آسیب یا پارگی در آنها باشد، محافظت میکند. این محافظها اغلب از نوع مفتولی یا نواری هستند که به زره معروف شدهاند.
کابل فشار ضعیف:
این نوع از کابل ها را با علامت اختصاری Low Voltage Cable میشناسند. معمولا این دسته از کابلها از دو عنصر مس و آلومینیوم ساخته شدهاند.
وجه تمایز این کابلهای فشار ضعیف و فشار قوی از کابلها در نوع پوشش آنها است. همچنین در کابلهای فشار قوی شاهد لایههای نیمه هادی داخلی و خارجی هستیم که در کابلهای فشار ضعیف وجود ندارند. از لحاظ ظاهری نیز کابلهای فشار قوی از نظر ضخامت و استقامت در رتبه بالاتری قرار دارند.
از این رو طبیعی است که کابلهای فشار ضعیف در انتقال نیرو ضعیفتر باشند. این دسته از کابلها ولتاژی در حدود 600 تا 1000 ولت را تحمل میکنند.
پس با توجه به انواع مختلف این تجهیزات، که یکی از نکات خرید و انتخاب سیم و کابل است، می توانید انتخاب بهتری را داشته داشید.
خرید کابل ارزان قیمت به چه قیمتی؟
هیچکس را پیدا نمیکنید که قیمت برای او مهم نباشد. به همین دلیل است که افراد در بسیاری از موارد با دیدن کابلهای ارزان قیمت فرصت را از دست نمیدهند و سریع دست به جیب میشوند. اما واقعیت این است که در خرید کابل برق این اشتباهترین کاری است که انجام میدهند.
در خرید این کابلها باید مطمئن باشید که هیچ لطفی از جانب فروشنده نصیب شما نمیشود، در واقع این شما هستید که با خرید کابلهای ارزان قیمت، هزینههای بیشتری در آینده برای خود رقم میزنید.
برای این که بهتر متوجه شوید، باید بدانید که کابلها با کیفیتهای متنوعی در بازار عرضه میشوند. معمولا در کابلهای ارزان قیمت از آلومینیومهای قهوهای رنگ به عنوان هادی به جای مس استفاده میکنند. همچنین در برخی از کابلها شاهد استفاده از پلاستیکهای بازیافتی به عنوان عایق هستیم؛ این در حالی است که کابلهای باکیفیت با PVC روکش شدهاند.
شاید خرید برخی از لوازم با قیمت ارزان برای شما به صرفهتر باشد، اما بدون شک کابل برق ارزان از هر لحاظی به ضرر شما خواهد بود. اگر کمی تجربه را چاشنی خرید خود کنید، قطعا به دنبال پیشگیری از آتشسوزی هستید؛ زیرا آتش هر آن چه که شما ساختهاید را در یک لحظه خراب خواهد کرد.
البته این بدان معنا نیست که باید گران قیمتترین کابل موجود در بازار را بخرید. معمولا کابلهای برق با کیفیت یکسان یک محدوده قیمت مشخص دارند. این نام برند تولید کننده است که در قیمت آنها تاثیر میگذارد.
آیا سطح مقطع کابل برق در کیفیت کابلها تاثیر دارد؟
یکی از نکاتی که معمولا خریداران کابل برق درگیر آن میشوند، سطح مقطع کابلها است. به همین دلیل است که میبینیم بسیاری از افراد در هنگام خرید کابل برق سراغ کابلهایی با قطر بزرگتر میروند. اگر فکر میکنید چون بسیاری از افراد این کار را میکنند، پس شما نیز باید به قطر کابلها توجه داشته باشید، سخت در اشتباه هستید.
برای کابلهای برق استانداردهای جهانی تعریف شده است که در آنها قطر هادی و ضخامت عایق اندازههای مشخصی دارند. چنانچه از این اندازههای استاندارد آگاه نباشید، قطعا درگیر اندازه قطر کابلها خواهید شد.
بسیاری از تولیدکنندگان کابلهای ارزان قیمت و غیراستاندارد نیز روی همین نگاه ویژه مشتریان تمرکز کردهاند. به همین دلیل در تولید کابلهای خود از تارهای مسی کم کرده و به ضخامت عایق اضافه میکنند و با این کار خریداران را فریب میدهند.Dive
استانداردهای سیم و کابل برق را بررسی کنید
یکی دیگر از نکات خرید و انتخاب سیم و کابل، توجه به استانداردهای این تجهیزات است. هر محصولی در هر حوزهای استانداردهای ویژهای دارد که توسط سازمانهای خاصی تعیین میشود. برای سیم و کابلهای برق نیز استانداردهایی تعریف شده است. برای این محصولات نه تنها سازمان استاندارد ایران ISIRI استانداردهایی را تعیین کرده است، بلکه سازمانهای مختلفی نیز در سطح بینالمللی استانداردهایی را ارائه دادهاند، مانند سازمان TUV.
البته این بدان معنا نیست که شما باید استانداردهای تمام شرکتها را برای انتخاب سیم و کابل برق بدانید؛ قطعا این کار غیرممکن است. تنها لازم است در زمان خرید استانداردی را که روی سیم و کابل نوشته شده، بررسی نمایید. سپس با خواندن ویژگیهای استاندارد و مقایسه با محصول مورد نظر میتوانید از کیفیت آن مطمئن شوید.
تفاوت سیم و کابل برق چیست؟
شباهت های سیم و کابل شناخت و تشخیص این دو کالا را دچار مشکل کرده است. ولی به راستی تفاوت سیم و کابل برق در چیست؟ ابتدا به از برخی تعابیر غلط در مورد تفاوت این دو کالا رایج است، میپردازیم:
اشتباه رایج شماره 1: ضخامت سیم کمتر از کابل است!؟ شاید این مورد رایجترین اشتباه در مورد تفاوتهای سیم و کابل در میان عامه مردم باشد. سیم و کابل برق در سایزهای مختلف تولید میشوند. بنابراین ضخامت و سطح مقطع نمیتواند یکی از فرق های بین سیم و کابل باشد. سایز سیم برق از 0.75 تا 300 میلیمتر مربع تولید میشود در حالی که انواع سایز کابل برق نیز از 0.75 تا 500 میلیمتر مربع تولید میشود.
اشتباه رایج شماره 2: سیم برق جریان کمتری نسبت به کابل برق عبور میدهد!! فراموش نکنید که جریان عبوری قابل تحمل توسط هادی به جنس، سطح مقطع و طول آن وابسته است بنابراین در سایز مقطع یکسان سیم و کابل برق به یک اندازه جریان برق را عبور میدهند.
حال که با اشتباهات رایج در شناخت سیم و کابل برق پی بردیم، به بیان تفاوت های اصلی میان سیم و کابل برق میپردازیم:
- مهمترین وجه تمایز کابل برق از سیم برق در عایق آن است. در کابل برق علاوه بر عایق سیم، روکش دیگری به عنوان عایق کابل قرار میگیرد که غالبا از جنس PVC است.
- نکته بعد این است که سیم برق معمولا به صورت تک رشته است. البته فراموش نکنید کابل تک رشته هم وجود دارد ولی معمولا سیم های برق دارای یک رشته هادی هستند.